Stres Nedir?
Günlük hayatımızda olsun iş hayatımızda olsun hemen hemen herkes gerek yoğun iş temposu ya da yapılacak ev işleri fazlalığından dolayı kendini bir çıkmazda gibi hissedebilmektedir. Biz bu durumu stres olarak adlandırırız. Stres ayrıca birey ile çevresi ile ilişkisi olarak da adlandırılmaktadır. Stresin de diğer kavramlar gibi düzeyleri, çeşitleri ve aşamaları vardır.
Stres Düzeyleri
Fiziksel Düzey
Stres sonucunda yaşadığımız iştahımızın açılması veya azalması, nabzımızın yükselmesi, sırt ve boyun ağrıları, uyku sorunları yaşamamız ve başımızın dönmesi gibi durumlardan oluşmaktadır.
Zihinsel Düzey
Stres yaşadığımız zamanlarda meydana gelen konsantrasyonumuzun bozulması, kendimizi endişeli halde bulmamız, karışık ve olumsuz şeyler düşünmemiz ve zor karar vermemiz gibi durumlardan oluşmaktadır.
Davranış Düzeyi
Stres yaşadığımız zamanlarda meydana gelen hallerde sigara ve alkol kullanmayı arttırmamız, daha fazla yalan söylememizi kendimizi görev ve sorumluluklardan kaçarken bulmamız ve aşırı çekingen davranmamız gibi durumlardan oluşmaktadır.
Duygu Düzeyi
Stres sonucunda yaşadığımız çevremizdekilere karşı aşırı dargın olmamız, yalnızlaşmamız, hırçın davranmamız ve kendimizi güçsüz hissetmemiz gibi durumlardan oluşmaktadır.
Stres Çeşitleri
Akut Stres
Bireyin her gün yaşadığı ve kısa süren, ayrıca sağlığı fazla etkilemeyen stres çeşididir. Örneğin; kalabalık bir ortama girdiğimizde kısa süreli yaşadığımız stres hâlidir.
Periyodik Stres
Akut stres sürekli olarak meydana geliyorsa, bireyi tükenmişlik hissine sürüklüyorsa ve bireyi şiddete yönlendiriyorsa periyodik stresten söz etmek mümkündür.
Kronik Stres
Uzun vadeli yaşanan, bireyi zihinsel olarak gerginlik ve kalıcı zorluk yaşamasına neden olan stres çeşididir.
Stres Aşamaları
Hans Selye ilk stres araştırmacılarından biridir. Hans Selye isimli araştırmacıya göre stres üç aşamadan oluşmaktadır. Bunlar:
Alarm Aşaması
Bir bireyin, stresin meydana gelmesi durumuna karşılık kendini hazırlamaya başladığı aşamadır.
Direnç Aşaması
Stres alarm aşamasından beri sürüyorsa, bireyin mücadele etmek için başa çıkma mekanizmalarını harekete geçirdiği ve bireyin stresin olumsuz etkilerine karşı direnmeye çalıştığı aşamadır.
Bitkinlik Aşaması
Bireyin uzun süreli devam eden strese karşı direnmeyi bıraktığı, stresle mücadele etmek için başka mücadele yolları aramaya başladığı aşamadır. Bu aşamada bireyin sağlığı oldukça olumsuz etkilenmiştir.
